第三部分 常識(shí) shǒu xiào tì首孝悌 cì jiàn wén次見(jiàn)聞 zhī mǒu shù知某數(shù) shí mǒu wén識(shí)某文 yī ér shí一而十 shí ér bǎi十而百 bǎi ér qiān百而千 qiān ér wàn千而萬(wàn) sān cái zhě三才者 tiān dì rén天地人 sān guāng zhě三光者 rì yuè xīng日月星 sān gāng zhě三綱者 jūn chén yì君臣義 fù zǐ qīn父子親 fū fù shùn夫婦順 yuē chūn xià曰春夏 yuē qiū dōng曰秋冬 cǐ sì shí此四時(shí) yùn bù qióng運(yùn)不窮 yuē nán běi曰南北 yuē xī dōng曰西東 cǐ sì fāng此四方 yìng hū zhōng應(yīng)乎中 yuē shuǐ huǒ曰水火 mù jīn tǔ木金土 cǐ wǔ xíng此五行 běn hū shù本乎數(shù) shí gān zhě十干者 jiǎ zhì guǐ甲至癸 shí èr zhī十二支 zǐ zhì hài子至亥 yuē huáng dào曰黃道 rì suǒ chán日所躔 yuē chì dào曰赤道 dāng zhōng quán當(dāng)中權(quán) chì dào xià赤道下 wēn nuǎn jí溫暖極 wǒ zhōng huá我中華 zài dōng běi在東北 hán yù jūn寒燠均 shuāng lù gǎi霜露改 yòu gāo yuán右高原 zuǒ dà hǎi左大海 yuē jiāng hé曰江河 yuē huái jì曰淮濟(jì) cǐ sì dú此四瀆 shuǐ zhī jì水之紀(jì) yuē dài huá曰岱華 sōng héng héng嵩恒衡 cǐ wǔ yuè此五岳 shān zhī míng山之名 gǔ jiǔ zhōu古九州 jīn gǎi zhì今改制 chēng xíng shěng稱(chēng)行省 sān shí wǔ三十五 yuē shì nóng曰士農(nóng) yuē gōng shāng曰工商 cǐ sì mín此四民 guó zhī liáng國(guó)之良 yuē rén yì曰仁義 lǐ zhì xìn禮智信 cǐ wǔ cháng此五常 bù róng wěn不容紊 dì suǒ shēng地所生 yǒu cǎo mù有草木 cǐ zhí wù此植物 biàn shuǐ lù遍水陸 yǒu chóng yú有蟲(chóng)魚(yú) yǒu niǎo shòu有鳥(niǎo)獸 cǐ dòng wù此動(dòng)物 néng fēi zǒu能飛走 dào liáng shū稻梁菽 mài shǔ jì麥?zhǔn)蝠? cǐ liù gǔ此六谷 rén suǒ shí人所食 mǎ niú yáng馬牛羊 jī quǎn shǐ雞犬豕 cǐ liù chù此六畜 rén suǒ sì人所飼 yuē xǐ nù曰喜怒 yuē āi jù曰哀懼 ài wù yù愛(ài)惡欲 qī qíng jù七情俱 qīng chì huáng青赤黃 jí hēi bái及黑白 cǐ wǔ sè此五色 mù suǒ shí目所識(shí) suān kǔ gān酸苦甘 jí xīn xián及辛咸 cǐ wǔ wèi此五味 kǒu suǒ hán口所含 shān jiāo xiāng膻焦香 jí xīng xiǔ及腥朽 cǐ wǔ xiù此五臭 bí suǒ xiù鼻所嗅 páo tǔ gé匏土革 mù shí jīn木石金 sī yǔ zhú絲與竹 nǎi bā yīn乃八音 yuē píng shǎng曰平上 yuē qù rù曰去入 cǐ sì shēng此四聲 yí tiáo xié宜調(diào)協(xié) gāo zēng zǔ高曾祖 fù ér shēn父而身 shēn ér zǐ身而子 zǐ ér sūn子而孫 zì zǐ sūn自子孫 zhì xuán zēng至玄曾 nǎi jiǔ zú乃九族 rén zhī lún人之倫 fù zǐ ēn父子恩 fū fù cóng夫婦從 xiōng zé yǒu兄則友 dì zé gōng弟則恭 zhǎng yòu xù長(zhǎng)幼序 yǒu yǔ péng友與朋 jūn zé jìng君則敬 chén zé zhōng臣則忠 cǐ shí yì此十義 rén suǒ tóng人所同 ng shī xù當(dāng)師敘 wù wéi bèi勿違背 zhǎn qí shuāi斬齊衰 dà xiǎo gōng大小功 zhì sī má至緦麻 wǔ fù zhōng五服終 lǐ yuè shè禮樂(lè)射 yù shū shù御書(shū)數(shù) gǔ liù yì古六藝 jīn bù jù今不具 wéi shū xué惟書(shū)學(xué) rén gòng zūn人共遵 jì shí zì既識(shí)字 jiǎng shuō wén講說(shuō)文 yǒu gǔ wén有古文 dà xiǎo zhuàn大小篆 lì cǎo jì隸草繼 bù kě luàn不可亂 ruò guǎng xué若廣學(xué) jù qí fán懼其繁 dàn lüè shuō但略說(shuō) néng zhī yuán能知原